Jesień to okres powszechnych infekcji górnych dróg oddechowych – jedną z najczęstszych jest zapalenie zatok. Zazwyczaj towarzyszy mu zapalenie błony śluzowej nosa, ponieważ śluzówka nosa i zatok stanowi pod względem anatomicznym jak i czynnościowym jedność. Zazwyczaj infekcja przebiega na tle wirusowym, rozwija się nagle i może trwać nawet do 12 tygodni. W około 1% przypadków może dojść do nadkażenia bakteryjnego i wtedy w leczeniu konieczna bywa antybiotykoterapia.
Jakie są typowe objawy zapalenia zatok?
Częstymi symptomami zapalenia zatok są:
- złe samopoczucie,
- stan podgorączkowy,
- ból głowy o charakterze rozpierania (pojawia się głównie rano i nasila podczas pochylania lub wysiłku).
Ból lokalizuje się najczęściej w rzucie zatok, w związku z tym możemy samodzielnie ocenić, które zatoki objęte są procesem zapalnym:
- zatoki szczękowe bolą w okolicy policzków, oczodołów, szczęki i skroni,
- zatoki sitowe bolą w przyśrodkowych kącikach oczu,
- zatoki klinowe bolą w obrębie potylicy, uszu i wierzchołka głowy.
Kiedy możemy podejrzewać nadkażenie bakteryjne?
Nadkażenie bakteryjne może być związane z takimi oznakami jak:
- gorączka >39°C,
- silny miejscowy ból,
- nasilenie objawów po początkowym łagodnym przebiegu infekcji,
- ropny wyciek z nosa (pamiętajmy, że sam kolor wydzieliny nie różnicuje między infekcją wirusową a bakteryjną).
Przy takich objawach należy udać się do lekarza rodzinnego lub laryngologa, np. w Centrum Medycznym DP MED, ponieważ konieczne może być wdrożenie antybiotyku lub poszerzenie badań.
Nie wolno lekceważyć długo trwającego zapalenia, ponieważ może to prowadzić do wytworzenia polipów oraz trwałego zaburzenia drożności przewodów nosowych.
Jak leczyć zapalenie zatok?
- Ogrzewaj bolące obszary – ciepłymi okładami, np. termoforem (niektórzy polecają ugotowane jajko na twardo, ponieważ skorupka długo trzyma ciepło).
- Pij dużo ciepłych herbat i naparów, dbaj o swoje nawodnienie.
- Unikaj przewiania, ubieraj się ciepło i noś szalik oraz czapkę.
- Żeby ograniczyć ból i zapalenie, stosuj ibuprofen lub paracetamol.
- Rozważ irygację zatok – brzmi dziwnie i skomplikowanie, ale jest to świetna metoda, żeby pozbyć się zalegającej wydzieliny w zatokach. Gwarantujemy, że jeżeli raz spróbujesz, będziesz chętnie wracać do tej metody w przyszłości. Sprzęt do irygacji zatok jest dostępny w każdej aptece.
- Jeżeli niedrożność nosa bardzo Ci dokucza, udaj się do lekarza rodzinnego lub laryngologa – być może konieczne jest zastosowanie kropli do nosa z pseudoefedryną lub sterydem, które „odetkają” przewody nosowe i pozwolą lepiej oddychać.
Bibliografia:
[1] – Gajewski P., […], Interna Szczeklika 2020/2021 mały podręcznik, Medycyna Praktyczna, Kraków, 2020
[2] – Latkowski B., Lukas W., Medycyna rodzinna, PZWL, Warszawa, 2017
